Betrouwbaarheid

Wat is Betrouwbaarheid?

Betrouwbaarheid verwijst naar de consistentie en stabiliteit van de meetresultaten binnen wetenschappelijk onderzoek [1]. Als een onderzoek betrouwbaar is, moet het herhaaldelijk (vrijwel) dezelfde resultaten opleveren onder dezelfde omstandigheden. In voedingsonderzoek betekent dit bijvoorbeeld dat als verschillende onderzoekers dezelfde studie herhalen naar de effecten van een specifiek dieet, zij vergelijkbare resultaten zouden moeten vinden.

Verschillende vormen van betrouwbaarheid

Er zijn verschillende soorten vormen van betrouwbaarheid. Hieronder vind je een samenvatting van de belangrijkste met voorbeelden uit voedingsonderzoek.

1. Test-hertest betrouwbaarheid

Dit type betrouwbaarheid meet de stabiliteit van resultaten over tijd. Als voorbeeld, een voedingsonderzoek dat het effect van een specifiek dieet op cholesterol meet, zou vergelijkbare resultaten moeten opleveren wanneer de metingen na enige tijd worden herhaald.

2. Inter-beoordelaars betrouwbaarheid

Dit gaat over de mate van overeenkomst tussen verschillende onderzoekers. Bij voedingsonderzoeken is het belangrijk dat verschillende diëtisten of onderzoekers vergelijkbare resultaten rapporteren bij het beoordelen van iemands eetgewoonten.

3. Parallelvormen betrouwbaarheid

Dit type betrouwbaarheid vergelijkt de resultaten van verschillende maar vergelijkbare tests. Bij voedingsonderzoek kan dit betrekking hebben op het gebruik van verschillende voedingsdagboeken die bedoeld zijn om dezelfde soort informatie te verzamelen.

4. Interne consistentie

Interne consistentie houdt in welke mate verschillende onderdelen van een test consistent zijn met elkaar. Bijvoorbeeld, een vragenlijst over voedingsgewoonten moet consistent zijn in de antwoorden over een bepaald type voeding.

Hoe waarborg je de betrouwbaarheid?

1. Standaardisatie van procedures: het gebruik van gestandaardiseerde procedures in voedingsonderzoek, zoals het hanteren van een vgeljke methode voor het verzamelen van voedingsinformatie. Dit helpt betrouwbaarheid te verhogen.
2. Training en betrouwbaarheidstests: het trainen van onderzoekers en het uitvoeren van betrouwbaarheidstests (bijvoorbeeld door pilots) kan helpen om consistente resultaten te waarborgen.
3. Herhaling van metingen: bij voedingsonderzoek kunnen herhaalde metingen onder dezelfde omstandigheden helpen om de stabiliteit van resultaten te verifiëren. Meet je bijvoorbeeld tijdens kerst, dan zal de uitkomst van een voedingsdagboek anders zijn dan in januari.
4. Duidelijke operationele definities: het is belangrijk dat iedereen binnen het onderzoek dezelfde concepten gebruikt om iets te meten. Dit draagt bij aan de betrouwbaarheid.